Planujesz wyjazd do Gwatemali i chcesz się do niego przygotować? Dobrze trafiłeś, bo w tym poście skupiamy się na informacjach praktycznych. Podzielimy się naszym doświadczeniem na temat tego kiedy jechać, gdzie spać, czym podróżować, na co się szczepić i czy w Gwatemali jest bezpiecznie. Mamy nadzieję, że okaże się on dla Was przydatny przy planowaniu własnego wyjazdu. Włożyliśmy w niego naprawdę dużo pracy i starań więc będzie nam miło jeśli ją docenicie i polubicie nasz profil na Facebooku. Będzie to nas jeszcze bardziej motywować do pracy i pisania kolejnych postów :).
Nasz gwatemalski wyjazd trwał łącznie 24 dni (21.11 – 14.12.2017) z czego prawie 4 dni spędziliśmy w drodze do i z Amsterdamu skąd mieliśmy wylot, 4 w Belize i 16 w samej Gwatemali.
SPIS TREŚCI:
1. INFORMACJE OGÓLNE O KRAJU
2. KIEDY JECHAĆ?
3. BEZPIECZEŃSTWO
4. PIENIĄDZE
5. ZDROWIE I UBEZPIECZENIE
6. NOCLEGI
7. TRANSPORT
8. PRZYKŁADOWE CENY
9. TRASA NASZEJ PODRÓŻY
Informacje ogólne o kraju
Czas: GMT-6, czyli 7 godzin wcześniej niż w Polsce
Stolica: Gwatemala (Ciudad de Guatemala)
Powierzchnia: 108 890 km2
Waluta: Quetzal (GTQ) 1 GTQ = 0,46 PLN (01.2018)
Wtyczki elektryczne: amerykańskie – dwa płaskie bolce, napięcie 120 V; na miejscu można kupić przejściówkę do polskich wtyczek (zwróćcie uwagę czy wasze urządzenia obsługują to napięcie)
Wiza: Polacy, którzy przyjeżdżają na krócej niż 90 dni nie mają obowiązku wizowego. Należy posiadać paszport ważny co najmniej 6 miesięcy od chwili przekroczenia granicy.
Loty: Do Gwatemali nie ma bezpośrednich lotów z Polski, trzeba się przesiadać w jednym z portów europejskich a najczęściej także w USA lub którymś z państw Ameryki Łacińskiej. Standardowe ceny za lot z 2 przesiadkami to 3.000 – 3.500 pln za osobę w dwie strony.
My lecieliśmy linią Aero Mexico z Amsterdamu z przesiadką w Mexico City za niesamowitą cenę 700 PLN za osobę w dwie strony!!!
Ludność: 15,5 mln (2017)
Język: hiszpański, języki autochtoniczne głównie majańskie, czasami w miejscach turystycznych angielski
Religia: katolicyzm – 55%, protestantyzm – 25%
Internet: Dostępny był we wszystkich hotelach, w których nocowaliśmy, a także często w kawiarniach i restauracjach
Kiedy jechać?
Najlepszy okres na odwiedziny Gwatemali to czas od listopada do kwietnia kiedy w kraju panuje pora sucha.
Pogoda jest zróżnicowana w zależności od regionu. Popularna Antigua czy Quetzaltenango to miejscowości położone w górach więc mimo, że w dzień jest ciepło, wieczory i noce są chłodne, a czasami wręcz zimne. W trakcie naszego pobytu w listopadzie w Quetzaltenango temperatura spadła do 2 stopni. Pamiętajcie też, że w starych kamienicach, w których najczęściej znajdują sie hotele / hostele nie ma ogrzewania więc w nocy można zmarznąć.
Z kolei w zielonym rejonie Peten (północ kraju) przez cały rok panuje duża wilgotność i praktycznie codziennie można spodziewać się opadów.
Planując wejście na wulkan (np. Acanetenango położony na 3 976 m.n.p.m.) zabierzcie ze sobą naprawdę ciepłe ubranie bo temperatura nierzadko spada poniżej zera a dodatkowo wieje silny wiatr.
Przykładowe temperatury w stolicy Gwatemali i nadmorskiej miejscowości Puerto Barrios znajdziecie poniżej.
Bezpieczeństwo
Gwatemala jest uważana za jeden z bardziej niebezpiecznych krajów na świecie. Wpływa na to duży odsetek napadów (w tym z bronią), grasujące gangi oraz liczba zabójstw. Powszechne bieda i niski standard życia sprawiają, że grupy przestępcze rosną w siłę.
My podróżując raczej po turystycznych miejscach nie mieliśmy problemów, nie czuliśmy zagrożenia, ani nawet napiętej atmosfery. Oczywiście zachowujemy podstawowe środki ostrożności – nie nosimy drogiej biżuterii czy markowych ubrań, nie obnosimy się z aparatem, unikamy chodzenia po nocy etc.
Jedynym miejscem, przed którym przestrzegali nas miejscowi była miejscowość Escuintla, w której się przesiadaliśmy jadąc nad Pacyfik. Podobno grasują tu maras, czyli gangi młodocianych, które napadają między innymi na przejeżdżające nocą autobusy. Polecono nam schować aparat fotograficzny, a w drodze powrotnej, kiedy było już ciemno, nie przesiadać się na dworcu głównym (wiadomo jak to dworce), tylko na innym przystanku w centrum gdzie czekało wielu miejscowych. Podobne przestrogi dostaliśmy o Chimaltenango oraz o samym Wybrzeżu Pacyfiku.
Najgorszą sławą cieszy się stolica – Ciudad de Guatemala i dlatego zdecydowaliśmy się zrezygnować z pobytu w niej, zwłaszcza, że nie oferuje podobno wiele do zwiedzania. Dwukrotnie przez nią przejeżdżaliśmy (za dnia), spędziliśmy też kilka godzin na dworcach i nic złego nas nie spotkało. Oczywiście są pewne dzielnice i miejsca, których należy unikać.
Reasumując – wiadomo, że złe historie znikąd się nie biorą, jednak nasze doświadczenia w kwestii bezpieczeństwa w Gwatemali były pozytywne.
Z opowieści innych osób słyszeliśmy, że zmorą są bezpańskie psy, choć tutaj z autopsji nie możemy tego potwierdzić
Pieniądze
Walutą Gwatemali jest quetzal. Standardowo w hotelach czy agencjach turystycznych kurs do dolara wynosi 7 (1 USD = 7 GTQ).
Mieliśmy ze sobą niewielką ilość gotówki w dolarach amerykańskich. Większość transakcji płaciliśmy kartą, bądź wypłacaliśmy z bankomatu.
Bankomaty
W większych miastach dobrze rozwinięta sieć bankomatów.
Najlepiej korzystać z bankomatów BAC Credomatic (logo z lwem, na zdjęciu poniżej), nie pobiera opłaty.
Inna popularna sieć to4B (żółte logo), ale bankomaty pobierają opłatę 31,20 GTQ (niezależnie od kwoty wypłaty). Zdarzało się też, że nie chciał wypłacić z naszej karty.
Karty
Jako główną kartę używaliśmy kartę MasterCard do konta walutowego w USD w Kantorze Walutowym Alior Banku. Przewalutowanie z waluty lokalnej na USD nie obciążone prowizją, w efekcie uzyskiwaliśmy przy płatnością kartą bardzo dobry kurs 1USD = 7,3 GTQ
Zdrowie i ubezpieczenie
Zdrowie
Poziom opieki medycznej w Gwatemali w większych ośrodkach jest dobry.
W przypadku wyjazdów do Gwatemali z Polski nie ma szczepień obowiązkowych. Jest natomiast szereg szczepień zalecanych. Są to szczepienia przeciw: tężec + błonica, odra + świnka + różyczka, WZW B, WZW A i dur brzuszny.
Ponieważ my jesteśmy zdecydowanymi zwolennikami szczepień i ich komplet mamy już wykonany do poprzednich podróży, pozostało nam przed wyjazdem do Gwatemali ponownie zaszczepić się na dur brzuszny (jej ważność mija po 3 latach) oraz zaszczepić Antka na dur WZW A. Dodatkowo ja przyjęłam szczepionkę przeciwko cholerze ( 2 dawki), która w połączeniu ze świetnymi probiotykami praktycznie uchroniła mnie od biegunek podróżnych, które są moja zmorą. Na szczęście oprócz przeziębień, które złapali chłopcy (wystarczyły leki, które mieliśmy ze sobą) nie mieliśmy poważnych zachorowań.
Jeśli chodzenie o jedzenie to jedliśmy wszystko, często z „ulicy” łącznie z napojami z lodem i lodami robionymi na miejscowym targu. Jedyne czego unikaliśmy to owoce krojone i pakowane w torebeczki, ponieważ nigdy nie mamy pewności czy zostały one dobrze umyte, ponadto obawiamy się o ich stan kiedy są trzymane w upale.
Ubezpieczenie zdrowotne
Wykupujemy je zawsze, bo chcemy spać spokojnie. Tym razem zdecydowaliśmy się na Axa Assistance, jednak na szczęście nie musieliśmy z nich korzystać.
Noclegi w Gwatemali
Ze względu na podróż z dziećmi wybieraliśmy w miarę możliwości pokoje z łazienką, z dużym łóżkiem dla nas (3xA – Aga, Adam, Antek) i pojedynczym dla starszego syna Bartka. Jeśli chodzi o cenę to staraliśmy się brać pokoje w cenie do 160 zł, co w realiach Gwatemali oznaczało pokoje w standardzie ekonomicznym.
Antigua – nocowaliśmy tu dwa razy, na początku i na końcu naszej podróży.
Hotel Casa Rustica( 6a Avenida Norte, #8, 03001 Antigua Guatemala) – mieszkaliśmy w drugiej części tego hotelu, do której wchodziło się przez bar znajdującej się naprzeciw głównego wejścia do hotelu. Dobra lokalizacja, jedna przecznica do Parque Central.
Cena 40 USD (płatne gotówką) lub 300 GTQ (gotówka lub karta) za dobę, pokój z łazienką i 1 podwójnym łóżkiem, można płacić kartą bez dodatkowej prowizji.
Posada Doña Luisa (7a Avenida Norte #4, 03001 Antigua Gwatemala) – położony dwie przecznice od Parque Central. Dobra lokalizacja, choć proporcjonalnie do standardu trochę za wysoka cena.
Cena: 405 GTQ za pokój z łazienką,1 łóżko podwójne i 1 pojedyncze. Płatność gotówką lub kartą.
Quezaltenango zwane przez miejscowych Xela (czyt. szela)
Casa Azul (5ta calle 2-59 zona 1, Quetzaltenango) – położona na uboczu, ale wciąż raptem 10-15 min. pieszo od Parque a Centro America czyli turystycznej części Xela. Bardzo sympatyczna i pomocna gospodyni Ushi i jej rodzina, którzy stworzyli bardzo serdeczną atmosferę. Obiekt składa się z zaledwie kilku pokoi, ma zielone patio zamieszkiwane przez dwa koty, które nasi synowie uwielbiali :). Możliwość wykupienia śniadania w cenie 20 GTQ, zrobienia prania za 10 GTQ (suszenie tradycyjne na sznurze) oraz kupienia kawy z rodzinnej plantacji 30 GTQ za 1 funtową torbę.
Wadą obiektu jest wspólna łazienka (brak pokoi z łazienką) z wejściem z patio, co w przypadku Xeli oznacza szczękanie zębami przy wieczornym prysznicu (temp. spada w nocy do 5 st. C)
Cena: 220 GTQ za dobę, pokój bez łazienki, 3 pojedyncze łóżka (można zestawić), płatność tylko gotówką.
Panajachel zwana w skrócie przez miejscowych Pana
Feathers, gospodarz Jackellynne (Callejon Chotzar, Barrio Jucanyá, Panajachel 07010) położony z dala od centrum (choć wciąż 15-20 min pieszo).Właściwie był to mini hotel składający się z 5 pokoi, ogólnodostępnej kuchni oraz całodobowej recepcji. Ogromnym plusem był widok na wulkan z naszego pokoju (tylko jeden pokój na piętrze ma taki widok) oraz fajny ogródek, w którym my mogliśmy się relaksować a dzieci swobodnie bawić bez stresu, że wybiegną na ulicę. Miła, pomocna obsługa. Niska cena w porównaniu z innymi obiektami w Pana.
Z minusów to w przypadku pełnego obłożenia obiektu wspólna łazienka byłaby niedogodnością. Niestety kuchnia nie grzeszyła czystością – ekspres do kawy (ze spleśniałą starą kawą w środku ) czy też blender wymagały dokładnego umycia przed użyciem.
Cena: 148 PLN za dobę, wspólna łazienka na 3 pokoje, płatność z góry kartą via AirBnb
Flores
Zapote Tree Inn (Callejon Las Pinturas, San Miguel, Peten) – bardzo fajny obiekt położony w San Migueal na przeciw wyspy Flores. Czysty, zadbany ośrodek położony na zboczu, z pysznymi śniadaniami, dobrą kolacją, pięknym widokiem na lagunę. Rozsądne ceny, czyste pokoje. Uczynny personel, zwłaszcza Eric, który oprowadził nas po okolicy, udzielał wielu informacji praktycznych, a w dniu wyjazdu odwiózł nas na autobus do Belize.
UWAGA! Zwróćcie uwagę na dojazd – do obiektu dostaniecie się najłatwiej z wyspy Flores łódką za 5 GTQ za osobę. Taksówkarz (zwłaszcza jeśli przejedziecie wieczorem, jak my) będzie próbował wmówić Wam, że łódki już nie kursują. Nie dajcie się nabrać! Kursują do północy. A najlepiej zadzwońcie wcześniej do właścicieli – dokładnie opiszą jak dojechać albo i odbiorą z portu J
Cena: 366 GTQ za dobę, pokój z łazienką, 1 łóżko podwójne i jedno pojedyncze. Płatność na miejscu gotówką w GTQ albo kartą tylko w USD (w tym drugim przypadku niekorzystny przelicznik).
Rio Dulce
Hotel La Cabaña el Viajero (Calle Principal S/N hacia el Castillo de San Felipe de Lara, 18019 Castillo de San Felipe) – hotel oddalony od Flores, wzięliśmy go na jedną noc. Miły, uczynny personel. Przeciętny standard pokoju, do którego trudno nam było się przyzwyczaić po naszym „pałacu” w Belize. W obiekcie do użytku gości jet odkryty basen. Dobra cena.
Cena: 345 GTQ za noc, pokój z łazienką, 1 duże łóżko podwójne i 1 pojedyncze, można płacić kartą.
Transport w Gwatemali
Transport publiczny
Dwa podstawowe środki transportu do przemieszczania się między miastami to chicken busy oraz schuttle busy
Chicken bus (zwany przez miejscowych camioneta) jest środkiem transportu z którego korzystają głównie miejscowi oraz czasami turyści. Jazda nimi to atrakcja sama w sobie, a dodatkowo spora oszczędność. Co do godzin odjazdu, to zasada zazwyczaj jest taka, że autobus odjeżdża dopiero po zapełnieniu się (podobnie jest w przypadku łodzi na jeziorze Atitlan). Warto jednak pamiętać, że stan autobusów jest często nie najlepszy, drogi często kręte, a kierowcy jeżdżą czasami jak szaleni.
Shuttlebbusy są transportem typowym dla turystów, wożą pasażerów spod drzwi hotelu do miejscowości docelowej. Bywają wygodne, choć nie zawsze, najczęściej kosztują kilkukrotnie więcej od chicken busów.
Zawsze należy pytać kierowcę o realny czas przejazdu, bo zdarza się, że są korki (zwłaszcza w stolicy), które wydłużają podróż nawet o kilka godzin.
Samochód
Po Gwatemali można podróżować wypożyczonym samochodem. Drogi prowadzące do turystycznych miejsc są dobre, nawierzchnia równa. Należy pamiętać o tym, że na południu są one kręte ponieważ prowadzą przez góry. Przykładowo odcinek Antigua – Quetzaltenango był jak roller – coster – przez całą drogę rzucało nas w autobusie od lewej do prawej.
Problematyczny jest odcinek prowadzący do Lanquin – miejscowości stanowiącej bazę wypadową do Semuc Champey. Droga jest potwornie dziurawa i błotnista. Spotkani przez nas Polacy odcinek bodajże 20km pokonywali 2h! Jeśli planujecie odwiedzić to miejsce to zaleca się wypożyczenie samochodu 4×4, choć bez tego również da się przejechać tylko jest dużo trudniej.
Nie podzielimy się z wami cenami czy też polecanymi wypożyczalniami, bo w Gwatemali korzystaliśmy tylko z transportu publicznego.
Taksówki
W miastach i miasteczkach można korzystać z taksówek i tuk-tuk’ów (motoriksz). Zawsze PRZED odjazdem należy dokładnie ustalić cenę kursu, upewniają się czy dotyczy ona całej grupy czy jednej osoby (znany sposób oszukiwania turystów)
Samolot
Odległości są spore, zwłaszcza jeśli jedzie się na północ, dlatego można skorzystać z opcji lotów wewnętrznych. W kraju znajduje się kilkanaście lotnisk. Ceny jednak są wyższe niż transport drogowy, dlatego zrezygnowaliśmy z nich.
PRZYKŁADOWE TRASY / CENA / CZAS PRZEJAZDU
Transport chicken busami, jeśli było inaczej, jest zaznaczone. Uwaga – ceny podane są na osobę. Zasada jest taka, że za dzieci się nie płaci jeśli siedzą na kolanach rodziców. Jeśli było inaczej to jest to wyszczególnione.
Ciudad Gwatemala lotnisko – Antigua / 10 USD – dorosły, 2 USD dziecko w taksówce osobowej dzielonej z innymi pasażerami / 1h
Antigua – plaża w Puerto San Jose (z przesiadkami):
– Antigua – Escuintla (przesiadka), 8 GTQ / 1h
– Escuintla – Puerto San Jose, microbus, 10 GTQ / 1h
– Puerto San Jose dworzec – plaża, tuk-tuk 5 GTQ (za naszą czwórkę) /5min.
W godzinach porannych jest kurs bezpośredni Antigua – Puerto San Jose
Antigua – Quetzaltenango (z przesiadkami):
– Antigua – Chimaltenango, 5 GTQ, ok. 2 h podróży. Autobus do Quetzaltenango odjeżdża z tego samego miejsca.
– Chimaltenango – Quetzaltenango, 35 GTQ (zazwyczaj 30 GTQ), 3 h podróży
– Quetzaltenango dworzec – Quetzaltenango Parque a Centro America, taxi, 40 GTQ
Quetzaltenango (zwane Xela) – Panajachel (z przesiadkami):
– Quetzaltenango – la Cuchilla (skrzyżowanie przesiadkowe tuż przed miejscowością Los Encuentros),
– la Cuchilla – Sololá,
– Solola – Panajachel, mikrobus ,
– Panajachel centrum – hotel, tuk-tuk,
Są też kursy bezpośrednie Quetzaltenango – Panajachel, my mieliśmy wiele przesiadek ze względu na późną godz. wyjazdu (17.00). Dworzec w Quetzaltenango jest niezbyt przyjemny, duży ruch, masa śmieci, naganiaczy, etc. Niestety nie pamiętamy ile płaciliśmy za te bilety. Całość trwała około 4h.
Panajachel (zwane Pana) – łodzie (barco publico) na jeziorze Atitlan:
– kursy między Pana – Santiago / San Pedro / San Juan, 25 GTQ w jedną stronę
– kursu między miejscowościami San Pedro – San Juan – San Marcos – Tzununa – Jabilito – Santa Cruz – Panajachel po 5 GTQ za każdy odcinek w jedną stronę
Panajachel – Flores (z przesiadką w Ciudad Guatemala)
Cena 60 USD, bilet na cała trasę (tj. shuttle bus do Gwatemali i autobus do Flores) kupowany od razu w agencji (musieliśmy kupić miejsce także dla Bartka). Trasa łącznie trwała prawie 16 godz (od 05:00 rano).: 3,5 godz. do Ciudad Gwatemala + 1,5 godz. na dworcu + 10,5 godz. do Flores. W trakcie przejazdu jest jeden długi postój, około 30 minut przy restauracji i sklepie, gdzie można zjeść coś ciepłego i zrobić zakupy na dalszą drogę. W autobusie działała toaleta.
Autobusy z Ciudad de Gwatemala wyjeżdżają o 10:00 rano bądź o 22:30.
Flores dworzec – Flores przystań, taxi, 30 GTQ
Flores – Belmopan (Belize), shuttle bus, 150 GTQ
Rio Dulce – Antigua (z przesiadką):
– Rio Dulce – Guate (przesiadka), autobus, 80 GTQ, dzieci powyżej 110 cm pełna stawka, czas jazdy ok. 6 h, może być o kilka godzin dłuższy przy korkach w Guate,
– Guate – Antigua, bus, 45 GTQ, dzieci powyżej 110 cm pełna stawka.
Bilet na całą trasę kupowany od razu na dworcu w Rio Dulce, można płacić kartą (to było błogosławieństwo, bo bankomat nie obsługiwał naszej karty) .
Poniżej zdjęcie zrobione w jednej z agencji w Pana, na którym możecie znaleźć różne rozkłady jazdy shuttle busów.
A tutaj macie rozkład jazdy autobusów z Río Dulce – dużym literami do Guatemali, a poniżej także do Antigua i na granicę z Hondurasem.
Przykładowe ceny
Ceny są zróżnicowane i zależą przede wszystkim od miejsca, ale również od lokalizacji w mieście. Jak wiadomo – im bardziej turystyczne lub im bliżej centrum – tym drożej.
Woda mineralna 1,5l w Antigua – 15 GTQ w sklepikach „osiedlowych”, ale już tylko 5-6 GTQ w supermarkecie
Piwo w sklepiku – 15 GTQ
Słodkie bułki – 3,5 – 5 GTQ
Kawa w „europejskiej” kawiarni – 25-30 GTQ
Cappuccino w McDonald – 14 GTQ
Sałatka z awokado w restauracji – 40 GTQ
Wielki naleśnik z Nutellą – 35 GTQ
Świeżo wyciskane soki – 22 GTQ
Tuk-tuk zabawka dla Bartka – 50 GTQ (po negocjacji)
Pod spodem zdjęcie menu wraz z cenami w restauracji dla lokalsów, w Santiago de Laguna nad jeziorem Atitlan.
Gwatemala nie jest tania. Ceny często podobne do polskich, z tym, że zarobki zdecydowanie niższe. Pewien Gwatemalczyk poznany na lotnisku powiedział nam, że minimalna krajowa wynosi około 900-1000 zł. Nie wspominając już o tym, że masa ludzi nie ma żadnej pensji minimalnej, tylko zasuwa codziennie, ciężko walcząc o to, by było co zjeść.
Ceny wycieczek
Wulkan Pacaya (wycieczka z Antigua) 10 USD / osobę, dzieci bezpłatnie. W cenie transport busem w dwie strony, opieka przewodnika. NA miejscu dodatkowo za wynajęcie konia (to dal tych bez kondycji ;-)) 100 GTQ w jedną stronę oraz kijki drewniane do podpierania się („kupione” od dzieci) 5 GTQ (warto dla wszystkich).
Antigua – punkt widokowy na wulkan Fuego, 50 USD za naszą czwórkę, samochód prywatny z kierowcą, odległość ok. 20 min. jazdy od Antigua (koło miejscowości Alotenango),1,5 godz. na miejscu
Santiago Atitlan – wycieczka tuk-tukiem po Santiago w tym do domu gdzie był Maximon (figura świętego), do punktu widokowego (niskiego), do parku upamiętniającego ofiary wojny domowej, do kościoła – 100 GTQ za całą rodzinę. Czas trwania około 1h. Dodatkowo zapłaciliśmy 50 GTQ (w dwie strony) za wjazd do punktu widokowego położonego wysoko (warto!)
San Juan La Laguna – wycieczka tuk-tukiem do kooperatywy wytwarzającej tekstylia oraz na plantację kawową, 10 GTQ od osoby, dzieci nie płacą.
Trasa naszej podróży
Poniżej znajdziecie dokładną mapę naszej trasy z zaznaczeniem miejsc, gdzie nocowaliśmy oraz gdzie robiliśmy jednodniowe wypady.
Jeśli macie jeszcze jakieś pytania to śmiało piszcie! Postaramy się podpowiedzieć.
2 komentarze
[…] Więcej szczegółowych informacji praktycznych dotyczących naszego pobytu w Gwatemali znajdziecie tutaj. […]
witam kochani. swietnie wszystko opisane extra dzieki wielkie, ale mam pytanie bo nigdzie tego znalezc nie moge czy euro mozna w gwatemali wymienic np nana granicy albo w miescie Antigua.